مقدمه:
امروزه با پیشرفت خودروها در سبکهای مختلف، انتخابهای زیادی را در اختیار مصرفکنندگان برای انتخاب از بین برندهای خودروسازی در ایران و جهان قرارداده است. یکی از مهمترین و تعیینکنندهترین فاکتورها برای انتخاب یک خودرو کابین و امکانات موجود در آن است. تمامی قطعات خودرو از اجزای کوچک تا بزرگ به نحوی در داخل یا بر روی کابین خودرو نصب میشوند، کابین خودرو به دلیل امکانات زیاد بسیار پیچیده است.
اما نکته طلایی و حساس در مورد کابین و بدنه خودرو صرفا بخش فنی نیست بلکه به عبارت مدیرعامل یکی از بزرگان صنعت خودروسازی جهان ” طراحی داخلی کابین، نقشی اساسی در شخصیتبخشیدن به برند خودرو دارد و مشتریان را به خرید آن علاقهمند میکند. “
یکی از مهمترین عواملی که باعث می شود کابین خودرو در قسمت مکانیکی، باعث ایجاد سهولت قسمت کابین شود، قسمت شاسی خودرو است. شاسی خودرو برای کابین مانند اسکلت خودرو میماند، که سیستم تعلیق، چرخها، فرمان و اکسل را بر روی خود به یدک میکشد، و این ویژگیها همگی بر روی شاسی که زیر قسمت کابین قرار دارد صورت میپذیرد ، اما عامل اصلی که هر مخاطبی را برای انتخاب کابین خودرو و ارزیابی آن به آن عنوان راحتی و امکانات آن دستهبندی میکند فرم کابین خودرو است که در ادامه به عنوان فرم کابینهای خودرو خواهیم پرداخت.
عوامل سر و صدا کابین و نحوه تشخیص آن
حتما برای شما هم پیش آمده که اگر سوار خودرویی میشوید که 100 هزار کیلومتر یا 5 سال از استفاده از آن میگذارد، صداهای مختلفی را از درون کابین متوجه میشوید که به مرور زمان باعث اذیت شدن سرنشینان و یا حتی در برخی موارد از بین رفتن تمرکز راننده میشود.
عوامل ناشی از این اتفاق میتواند مربوط به داخل کابین یا از مجرای دیگری باشد که باعث بوجود آمدن سر و صداهای بعضا ناهنجار در داخل کابین میشود.
به طور کلی باید گفت عواملی که باعث ایجاد سرو صدا در داخل کابین میشوند عمدتا به دو عامل اصلی استاتیکی و دینامیکی تقسیم میشوند، که در این بخش سعی داریم به مهمترین عوامل مشترکی که باعث ایجاد سر و صدا در داخل کابین خودرو میشوند، بپردازیم.
عوامل اصلی ایجاد صدا در کابین خودرو
- صدای نویز در موتور
اگر خودروی شما دارای یک موتور بنزینی، دیزل، LPG، CNG میباشد، باید برای علمکرد صحیح و جلوگیری از ورود صدا به کابین، در پایین ترین درجه دور موتور یا حداقل در بالاترین درجه دور موتور، باید صدای موتور به صورت نرمال عمل کند. در غیر این صورت موتوری که باعث ایجا سر و صدا در قسمت جلو ماشین شود به تدریج این صدا را به داخل کابین انتقال خواهد داد.
بنابر این به عنوان یک نقطه شروع، از سلامت موتور مکانیکی خود اطمینان حاصل کنید.
- صدای اگزوز
اگر بخواهید صدای اگزوز خود را به عنوان یک صدا خفه کن برای ایجاد جریان آزاد در خودرو استفاده کنید، این کار در طولانی مدت به دلیل تمایل به زنگ زدن و ایجاد حفرههای کوچک در قسمت اگزوز خودرو باعث ایجاد سرو صدا در کابین میشود.
- سر و صدا در قطعات تعلیقی
یکی از منابع عمده در تولید سرو صدا قسمتهای تعلیقی خودرو مانند، میلههای اتصال واشر، اتصالات توپی، بلبرینگی است، که در صورت چکاب و کم کاری در رسیدگی به این قطعات باعث بروز مشکلات صدایی در قسمت کابین نیز میشوند.
- صدای نویز بادی شکل
سر و صداهای باد ناشی از سرعت بالا در جاده در بسیاری از خودروها اجتنابناپذیر است، این موارد در خودروهای سبکتر مانند SUV بیشتر به چشم میآید.
اما شما میتوانید با اعمال برخی تغییرات یا چکابها، این نویزها در قسمت کابین را به حداقل برسانید.
یکی از این راهها در این قسمت این است که، شما میتوانید با ایجاد پوششی در قسمت نواری دربها، پوشش سقف، باعث ایجاد فضایی با قابلیت عایق صدا تا حد ممکن را ایجاد کنید.
نکته مهم نصب درست این عایقها برای بهرهوری بیشتر در جهت کم کردن صدا در قسمت کابین است.
- صدای ناشی از جاده
برای کم کردن صدای ناشی از جاده شما میتوانید با دو راه حل پیشنهادی ما از صداهای مزاحم تا حد زیادی جلوگیری کرد.
- استفاده از لاستیکهایی با ساختار نرم تر در مواد استفاده شده از آنها و همچنین تنظیم باد آنها به طوریکه کشیدگی در قسمت برخورد با سطح جاده را، با کمترین سطح نویز انجام دهد.
- ایجاد یک کفپوش مستحکم و ترجیحا با لایه ضخیم تر که بتواند صدا را در قسمت زیرین خودرو، تا حد زیادی کاهش دهد و از ورود آن به قسمت کابین جلوگیری کند.
عدم عملکرد درست در قطعات الکتریکی
معمولا به دلیل خوردگی و فرسودگی بیش از حد قطعات الکتریکی همچون، رلهها، موتور، برف پاککن، بخاری، انژکتور و حتی پمپ بنزین که معمولا با ایجاد صداهایی که عامل فرسودگی آنها میباشد باعث از بین رفتن تمرکز راننده میشود، که با چکاب بهموقع می توان از خطرات احتمالی در بعضی از این قطعات مثل پمپ بنزین، جلوگیری کرد.
عدم عملکرد درست در قسمتهای تریمی
اگر بخواهیم تعریفی دقیق از قطعات تریمی خودرو بدهیم باید گفت، به تمام قطعاتی که در داخل خودرو قرار دارند که به صورت کلی به آنها قسمت کنترل داخلی خودرو نیز گفته میشود.
گاهی اوقات تغییر دما در قسمتهای مختلف باعث خوردگی یا ایجاد ناهماهنگیهایی در ساختار قطعات تریمی میشود که یکی از مهمترین عوامل آن کیفیت و مواد اولیه به کار رفته شده در آن محصولات است، که در نتیجه باعث ایجاد سر و صدا در داخل کابین میشود.
و البته در مواردی هم عدم نصب خود راننده موجب ایجاد این سر و صداها در قسمت داخل کابین میشود که عدم نصب درست آچار چرخ یا تجهیزات مثل جک خودرو یا زاپاس که معمولا در قسمت صندوق عقب ماشینها جای میگیرند باعث ایجاد سرو صدا میشود.
سر و صدای سیالات موجود در خودرو
یکی از نکات حائز اهمیت و مشترک بین بسیاری از خودروهای مایعاتی مانند گاز کولر یا ضدیخها است که معمولا به دلیل شارژ ناقص در قسمت زیر داشبورد صدایی را از خود ایجاد میکند، یا حتی صدای آب با صدای فوران کننده میتواند دلیل بر عملکرد ناقص رادیاتور خودرو شما باشد.
سر و صدای قطعات جانبی خودرو
خرابیهایی که ناشی روشن کردن خودرو و استمرار این صداها میباشد را باید کاملا جدی گرفت.
این گونه خرابیهایی که معمولا از قسمت جلو وارد خودرو میشود، در صورت عدم رسیدگی به آن باعث ایجاد هزینههای گزافتری خواهند شد.
برای اینکه کمی بیشتر راجع به حدود این مشکلات بدانید میتوان به بحث پاره شدن دسته موتور و دسته گیربکس اشاره نمود که باعث بیرون زدن پلوس چرخها در قسمت کلگی و در نهایت واژگونی خودرو خواهد شد.
همچنین امکان دارد، لقی که در قسمت قطعات نگهدارنده موتور به شاسی یا حتی در قسمت گیربکس قرار دارد باعث کشیده شدن بیش از حد در قسمت سیمها شود که در نهایت میتواند به پارگی سیمکشی موتور و قطع ارتباط آن با ECU موتور و باتری شود.
سایر سر و صداهای کابین خودرو
صدای سوت لنتها:
معمولا اگر لنت ترمز دارای چراغ خطر نباشد در صورت به پایان رسیدن، به هنگام ترمزگیری صدایی مثل سوت کشیدن را به همراه خواهد داشت.
صدای تسمه ها:
معمولا بر اثر شل بودن تسمهها میباشد که به هنگام شتابگیری این صدا در داخل کابین قابل شنیدن است.
صدای لق زدن ناشی از فرمان هیدرولیک:
معمولا به هنگامی که فرمان خودرو شما هنگام چرخش به لرزه درمیآید، که این لرزش به قسمت کابین خودرو نیز منتقل میشود، که نشان از کم بودن سطح روغن فرمان و یا خرابی در قسمت پمپ هیدرولیک دارد.
صدای از چرخهای عقب:
معمولا بر اثر خرابی در قسمت بلبرینگ عقب که باعث ایجاد صداهایی زوزه شکل و خشک از قسمت عقب میشود، در این موارد معمولا باید بلبرینگها عوض شوند و کار با گریسکاری به اتمام نخواهد رسید.
صدای ناشی از بسته نبودن در موتور:
معمولا به دلیل فراموشی در بستن درب موتور ایجاد میگردد دلیل دیگر در این زمینه میتواند عدم رگلاژ درست در این قسمت باشد.
صدای هوا کشیدن از قسمت منیفولد:
معمولا بر اثر تغییرات دمایی زیاد در قسمت موتور یا بالا رفتن بیش از حد دما در این قسمت باشد که در برخی موارد به خاطر شستشوی اتومبیل و هواکشیدن برخی اورینگهای منیفولد است که باعث خشکی و ترک خوردگی میشود، که معمولا با صدایی مثل هوا کشیدن همراه میشود.