نسبت دنده در گیربکس

نسبت دنده ، ( Gear Ratio ) به چه معناست :

هیچ وقت فکر کردید چرا شتاب بعضی ماشینها مثل پراید از بعضی از انواع ماشین های پرقدرت تر بیشتر؟  

راجع به سرعت حرف نمیزنم ها!! شتاب رو میگم (نسبت تغییر سرعت به زمان)

اگه علاقه دارید بدونید این مطلب رو از دست ندید 

نسبت دنده ، ( Gear Ratio )  :

چرخ دنده ها تقریبا در هر موتور یا سیستم چرخنده ، از گیربکس خودرو گرفته تا ساعتهای غیر دیجیتالی دیده می شوند . چرخ دنده ها غالبا به یکی از دلایل زیر در ماشینها بکار برده می شوند :

۱-  معکوس کردن جهت چرخش

۲-  کاهش یا افزایش سرعت چرخش 

۳-  انتقال حرکت چرخشی از یک محور به محور دیگر

۴-  یکسان سازی سرعت چرخش دو محور

آنچه در چرخ دنده های گیربکس یک خودرو اتفاق می افتد شامل موارد ۱ - ۲ و ۳ می باشد ( البته بجز دنده عقب ) همانگونه که در شکل زیر می بینید ؛ جهت حرکت در چرخ دنده های زیر عکس یکدیگر می باشند ، همچنین سرعت چرخش چرخ دنده سمت راست بدلیل نصف بودن قطر آن نسبت به چرخ دنده سمت چپ ؛ دو برابر سرعت چرخش چرخ دنده سمت چپ است و همچنین در این مدل حرکت چرخشی از یک محور به محور دیگر نیز منتقل گردیده است . این حقیقت که در این مدل ، که شامل دو چرخ دنده است ، یک چرخ دنده به دلیل در ارتباط بودن با دیگری با سرعتی دو برابر می چرخد ، می تواند همان تعریف نسبت دنده باشد . در اینجا قطر چرخ دنده بزرگ ۲ برابر چرخ دنده کوچک است ؛ از همینرو نسبت دنده یا Gear Ratio برابر است با ۲:۱ ( خوانده می شود ۲ به ۱ ) و اینگونه تعریف می شود که هر بار چرخ دنده سمت چپ یکبار می چرخد چرخ دنده سمت راست دو بار خواهد چرخید . در اینجا هدف از این کار افزایش سرعت بوده است در حالی که قدرت کاهش یافته است ، اما اگر در شکل بالا دو چرخ دنده دارای قطری یکسان بودند در این صورت ؛ سرعت و قدرت یکسان باقی می ماند و تنها جهت چرخش تغییر می یافت .

اما چرخ دنده های واقعی به شکل بالا دارای سطح صاف نیستند بلکه دارای دندانه هایی می باشند که باعث می گردد چرخ دنده ها بدون لیز خوردن و به صورت کاملا همگام با یکدیگر بچرخند . همچنین با شمارش و تقسیم نمودن تعداد چرخ دنده های دو چرخ دنده به عددی خواهیم رسید که باز هم همان نسبت دنده می باشد و از آنجائیکه اندازه گیری قطر یک چرخ دنده کار ساده ای نیست و ممکن است با خطای زیادی همراه باشد این روش بسیار ساده ، دقیق و مطمئن تر می باشد .

پس اینبار می توان نسبت دنده را اینچنین تعریف نمود :

نسبت دنده به رابطه بین تعداد دندانه های دو چرخ دنده با یکدیگر اطلاق می گردد .

بعنوان مثال در شکل زیر چرخ دنده کوچکتر دارای ۱۳ دندانه و چرخ دنده بزرگ دارای ۲۱ دندانه می باشد بنابراین نسبت دنده در این مدل ۲۱/۱۳ یا ۱.۶۱/۱خواهد بود که نمایش آن به صورت ۱:۱.۶۱ خواهد بود ( عدد بدست آمده از روش اندازه گیری قطر چرخ دنده ها نیز ، در صورت دقیق بودن دقیقا همین عدد خواهد بود )                            

معمولا چرخ دنده ای که نیروی اولیه به آن وارد گردیده را Primery gear یا Driver gear مینامند و چرخ دنده ای که  نیروی خروجی جدید از آن بدست می آید را نیز Secondary gear یا Follower gear می نامند ( در گیربکس اتومبیل همیشه عدد۱ در یکسوی نسبت به عنوان معرف چرخ دنده اولیه ( Primery ) و عدد دیگر معرف چرخ دنده ثانویه ( Secondary )  می باشد و در مواردی نیز ، کلا عدد ۱ را حذف و فقط عدد مربوط به چرخ دنده ثانویه را می نویسند ) .

آنچه باعث می شود یک خودروی مسابقه توانایی بدست آوردن سرعتهای بالا را داشته باشد ، اما توان کشیدن یک بار سنگین را نداشته باشد ، همچنین برعکس آن ، یک کامیون بارکش توان کشش بارهای سنگین را دارا بوده اما توانایی رسیدن به سرعتهای بالا را نداشته باشد ، همچنین توانایی هر یک از دنده های یک اتومبیل در دارا بودن قدرت و یا سرعت ، بدلیل همان اصل نسبت چرخ دنده هاست ، که با کوچک شدن چرخ دنده ثانویه ( Secondary gear ) سرعت زیاد و قدرت و گشتاور کاهش می یابد و با بزرگتر شدن چرخ دنده ثانویه نسبت به چرخ دنده اولیه ، قدرت و گشتاور افزایش یافته و سرعت ؛ توان افزایش کمتری دارد .

پس بر اساس آنچه تا کنون گفته شد ، بدلیل آنکه همیشه عدد ۱ مربوط به چرخ دنده اولیه می باشد در صورتیکه عدد دوم بزرگتر از ۱ باشد چرخ دنده از نوع افزاینده قدرت و کاهنده سرعت است و برعکس اگر عدد دوم عددی کوچکتر از ۱ باشد سیستم افزاینده سرعت و کاهنده قدرت است

در زیر توجه شما را ، به نسبت دنده های یک خودرو BMW 330 و یک BMW X5 جلب می نمایم ( هر دو خودرو دارای گیربکس اتوماتیک می باشند ) : 

Reverse	6st	5st	4st	3st	2st	1st
۱:۳.۴	1:0.69	1:0.87	1:1.14	1:1.52	1:2.34	1:۴.17	330
۱:۳.۴	1:0.69	1:0.87	1:1.14	1:1.52	1:2.34	1:۴.17	x5

جدول بالا نشان می دهد BMW تقریبا از یک استراتژی ثابت در نسبت دنده های خودروهایش استفاده نموده و حتی X5 با وجود اینکه خودرویی بیایانی شهری ( SUV ) محسوب می گردد ، و باید قدرت بیشتری در دنده های ۱ و ۲ داشته باشد اما از آنجائیکه موتور آن ، دارای حجم ۴۸۰۰ سی سی است که قدرتی به مراتب بیشتر از موتور ۳۰۰۰ سی سی  ، خودروی ۳۳۰ است ، نسبت مساوی با ۳۳۰  برای آن در نظر گرفته شده ؛ که البته شاید همین امر نیز تا حدی باعث شده تا این خودرو بیشتر شهری محسوب شود تا بیابانی. 

مورد دیگری که از مثال بالا بدست می آید این است که در اکثر خودروها تا دنده ۴ ، موتور خودرو دارای سرعت چرخش بیشتری نسبت به چرخ دنده ثانویه است ، اما از دنده ۴ به بعد که نسبت دنده ثانویه به زیر عدد ۱ می رسد ، موتور با سرعت کمتری حرکت می نماید ، اما سرعت بیشتری از خودرو بدست می آید . دنده عقب نیز به مانند دنده های ۴ گانه است و در اکثر خودروهای سواری بالاترین قدرت را داراست.

آنچه از اهمیت بالایی در امر طراحی گیربکس برخوردار است ؛ انتخاب صحیح نسبت دنده ها برای بدست آوردن سرعت و قدرت بهینه در هر دنده مطابق با قدرت موتور یک خودرو است .

حال به بررسی نسبت دنده های پراید می پردازیم :

Reverse	5st	4st	3st	2st	1st
1:3.583	1:0.692	1:0.861	1:1.275	1:1.944	1:3.454	Kia Pride

از جدول بالا می توان به دلیل توانایی پراید در رقابت با رقبایی با توان موتور بسیار بالاتر از آن ، در دنده های ۱ و ۲ ، همچنین عدم توان شتابگیری این خودرو در دنده ۵ پی برد ؛ نسبت دنده نسبتا بالای این خودرو در دنده های ۱ و ۲ ، دلیل قدرت و توانایی این خودرو در شتابگیری اولیه آن است اما از دنده ۲ به بعد است که دیگر توانایی رقابت با رقبای قدر تر از خود نظیر ۴۰۵ را نخواهد داشت . دنده ۵ این خودرو نیز نسبت دنده ای مشابه با خودروهایی با قدرت های موتور بالای ۲۰۰۰ سی سی ، داراست . و موتور ۱۳۰۰ سی سی این خودرو ، امکان شتابگیری در این دنده را از پراید خواهد گرفت ، اما با بدست آوردن سرعت در یک سرازیری ، ثابت نگه داشتن سرعت بدست آمده ، با این نسبت دنده پایین ساده خواهد بود .

دیگر مورد باقی مانده در این بحث ، نسبت راندن نهایی یا Final Dirve Ratio است که در کنار نسبت دنده ها در جداول و کاتالوگهای مربوطه دیده می شود و نشاندهنده نسبت چرخش پینیون دیفرانسیل به محور چرخهای خودرو است و نشان می دهد با یکبار چرخش محور چرخ ، خروجی گیربکس ( در خودرهای دیفرانسیل عقب ؛ میل گاردن و در خودروهای دیفرانسیل جلو ؛ میل متحرک ) چند بار می چرخد . بعنوان مثال ۳۳۰ دارای نسبت نهایی ۱:۳.۷۳ مدل X5 نسبت ۱:۴.۱ و پراید ۱:۳.۷۷۸می باشند .

بزرگتر بودن این عدد باعث ایجاد تواناییهای قدرتی برای یک خودرو  و در مقابل کوچکتر بودن عدد ، باعث ایجاد توانایی های سرعتی یک خودرو می گردد ( دلیل انتخاب چرخ بزرگتر برای خودروهای سنگین و چرخ کوچکتر برای خودروهای سواری ).

اما مورد آخر ، Total Final drive ratio است که از ضرب نسبت هر دنده در نسبت راندن نهایی بدست می آید و کمتر در کاتالوگ خودروها درج می شود و نشاندهنده نسبت هر یک از دنده ها نسبت به چرخ خودرو می باشد . 

پس اثبات می گردد که تغییر قطر رینگ ولاستیک باعث بهم خوردن  نسبت Total final drive خواهد شد ، که ارتباط مستقیمی با دور موتور و سرعت خودرو داراست ، پس قبل از تغییر در قطر رینگ و لاستیک حتما مطلب مربوط به نحوه صخیخ انتخاب رینگ و لاستیک اسپرت فرهاد را بخوانید .

دسته دنده خودرو چیست

علت لرزش دنده خودرو

 

دنده یا دسته دنده اهرمی است که در داخل کابین خودرو قرار داشته و وظیفه آن تعویض دنده است؛ شایان ذکر است که دسته دنده در خودروهای قدیمی کنار فرمان واقع شده بود. خودروهای سواری معمولا دارای ۵ دنده (۵ سرعته) است که البته اگر دو حالت خنثی و دنده عقب را نیز مد نظر قرار ندهیم، ۵ حالت مختلف می‌توان برای خودروها دنده دستی متصور شد. در خودروهای اتومات، دنده در اغلب موارد دنده دارای ۴ حالت P، N، R و D است.

دسته دنده یا اهرم دنده به طور مستقیم با گیربکس و جعبه‌دنده در ارتباط بوده که هنگام تعویض دنده، دنده‌ها در جعبه‌دنده با هم درگیر شده و در نتیجه تغییر سرعت انجام می‌گیرد. دسته‌دنده نیز همانند سایر قطعات خودرو، پس از گذشت زمان می‌تواند دچار خرابی، فرسودگی و یا اختلال در عملکرد گردد. یکی از مواردی که در مورد ‌دنده شایع بوده و نگرانی‌های زیادی را نیز برای رانندگان به همراه دارد، لرزش دنده می باشد. البته ذکر این نکته ضروری است که برخی از این لرزش‌ها طبیعی بوده و مشکلی برای خودرو به وجود نخواهد آورد.

مشکلاتی که موجب لرزش دنده خودرو می شود

۱-    لرزش دنده بدلیل مشکل در دسته موتور

دسته موتور یکی از مهم‌ترین اجزا در حفظ تعادل خودرو بوده و وظیفه حفظ وزن خودرو را بر عهده دارد. بنابراین دور از انتظار نیست وجود مشکل یا شکستگی در دسته موتورها منجر به لرزش دنده خودرو و در حالت کلی لرزش موتور گردد. بسته به اینکه که خودرو محرک جلو باشد یا عقب، تعداد دسته موتور متفاوت بوده و شکستگی هر کدام از آن‌ها نیز علایم خود را دارد ولیکن در حالت کلی صدای تلق‌تلق به هنگام عبور از دست‌اندازها، نشان از خرابی دسته موتور دارد. سعی نمایید به صورت منظم، دسته موتورها را بررسی و بازدید نمایید تا از شکستگی آن پیشگیری گردد.

زمانی که برای یکی از این دسته ها مشکلی پیش بیایید بصورت معمول موجب لرزش موتور و سیستم های متصل به آن می شود که یکی از آن ها گیر بکس می باشد سوای مشکلاتی دیگری که برای این بخش پیش می آید این لرزش به دنده خودرو نیز منتقل می شود و به این صورت است که این مشکل موجب لرزش دنده خودرو می شود

۲-    کیفیت پایین واسکازین

 واسکازین همان روغن گیربکس است. کیفیت مناسب واسکازین، منجر به کارکرد روان گیربکس، کاهش سر و صدا، کاهش درجه حرارت گیربکس و … می‌گردد. چنانچه کیفیت واسکازین پایین بوده یا مقدار آن کافی نباشد می‌تواند باعث لرزش دنده خودرو نیز گردد. بهترین راهکار پیشگیری از این امر، تعویض به موقع روغن گیربکس است که بسته به نوع روغن، گیربکس خودرو و شرایط آب و هوایی فرق دارد ولیکن در حالت کلی هم‌زمان با تعویض دیسک و صفحه کلاچ، واسکازین نیز باید تعویض گردد.

۳-    خرابی پلوس

پلوس وظیفه انتقال نیروی موتور به چرخ‌ها را برعهده دارد. شکستگی یا خرابی پلوس، در سرعت‌های پایین می‌تواند موجب لرزش دنده خودرو گردد. شایان ذکر است که شکستگی فنرهای داخل پلوس، باعث لرزش دنده در سرعت‌های خاصی خواهد شد. پارگی گردگیر پلوس، سفت نبودن پیچ‌های سر پلوس و همچنین عدم استفاده صحیح از خود دنده خودرو، از دلایل خرابی پلوس است. صدای تق‌تق از چرخ‌ها بیانگر خرابی پلوس است. برای آنکه متوجه شوید کدام سمت مشکل دارد؛ فرمان را به صورت کامل به آن سمت بچرخانید؛ چنانچه صدای تق‌تق آمد یعنی پلوس آن سمت مشکل دارد.

۴-لرزش دنده خودرو بدلیل کیفیت پایین ساخت و مونتاژ

کیفیت پایین ساخت و مونتاژ یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند موجب لرزش دنده خودرو شود که این موضوع در خودروهای داخلی بیشتر دیده می‌شود. شایان ذکر است که گذر زمان نیز بر این امر تاثیرگذار است.

۵- خرابی ماهک و میل ماهک

ماهک، اهرمی هلالی‌شکل است که با حرکت آن، کشویی تعویض دنده هم حرکت کرده و تعویض دنده صورت می‌پذیرد. خرابی ماهک باعث لق شدن دسته دنده، لرزش آن و جا نرفتن دنده می‌گردد. البته ذکر این نکته حائز اهمیت است که خرابی ماهک عمدتا بصورت عدم توانایی در جا زدن دنده خود را نشان می دهد و شانس اینکه خرابی ماهک را با لرزش دنده خودرو متوجه شوید پایین می باشد.

۶- اشکال در صفحه کلاچ و دیسک

 خرابی صفحه کلاچ و دیسک از دیگر عوامل است که می‌تواند منجر به لرزش دنده خودرو گردد. جهت جلوگیری از ایجاد لرزش در دنده و بروز سایر مشکلات، بازدیدهای دوره‌ای را فراموش نکرده و به موقع اقدام به تعویض آن‌ها کنید. زمان تعویض صفحه کلاچ و دیسک، بسیار وابسته به نوع رانندگی شما است. اگر ماشین را در دنده ۱ قرار داده و کلاچ را رها نمایید چنانچه موتور و اتاق خودرو بلرزد نشان از آن است که زمان تعویض صفحه کلاچ و دیسک فرا رسیده است.

۷-تنظیم نبودن ارتفاع خودرو

تنظیم نبودن ارتفاع خودرو نیز می‌تواند از دلایل لرزش دنده خودرو باشد که با مراجعه به مکانیکی، در اغلب موارد این مشکل به راحتی قابل برطرف نمودن است.

بخاری خودرو چیست

بخاری ماشین هم به مانند کولر کاربرد زیادی دارد و تقریبا نزدیک به نیمی از سال مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو عیب یابی بخاری ماشین هم از اهمیت بالایی برخوردار است. یعنی از اوایل پاییز تا اوایل فروردین ماه سال بعد مورد استفاده قرار می گیرد. از همین رو چک کردن بخاری و عیب یابی آن بسیار پر اهمیت است. به طور معمول زمانی که می خواهیم از بخاری ماشین برای گرم کردن فضای داخل کابین استفاده نماییم، حداقل ۲-۳ دقیقه باید صبر کنیم تا موتور خودرو و آب رادیاتور به دمای بالا برسد. اما گاها دیده شده حتی بعد از یک ساعت روشن بودن موتور خودرو، بخاری ماشین گرمای کمی را به فضای کابین منتقل می کند. در این مطلب می خواهیم علت گرمای کم بخاری ماشین را بررسی نماییم.

روش کار بخاری خودرو

همانطور که می دانید موتور توسط آب خنک می شود در شکل زیر ساده شده ی این سیستم را مشاهده می کنید ، واترپمپ شماره 2 ، آب را داخل موتور شماره 1 می گرداند تا موتور خنک شود ، برای این منظور ، واترپمپ شماره 2 ، آب را از لوله شماره 3 به ترموستات شماره 4 می رساند ترموستات شماره 4 آب را به دو راه هدایت می کند. یک شاخه از این آب گرم شده را به لوله شماره 5 می دهد تا با گذر از رادیاتور و خنک شدن از طریق لوله شماره 6 به واترپمپ برگردد و مجددا به موتور خودرو برسد و آن را خنک کند که مربوط به سیستم خنک کاری موتور می شود. شاخه دیگر این آب گرم شده از موتور ، از طریق لوله 7 و گذر از قطعات 8 و 9 ، از لوله 10 به رادیاتور بخاری شماره 11 می رسد و سپس از طریق لوله 12 به واترپمپ و موتور بر می گردد. فن تهویه خودرو (شماره 13) با دمیدن به رادیاتور بخاری ، اتاق خودرو را گرم می کند.

 

قطعه 9 ، در تابستان که نیازی به بخاری نیست ، لوله را می بندد تا آب داغ بی خودی در اتاق خودرو جریان پیدا نکند.

قطعه 8 ، در زمستان ها کاربرد دارد ، همانطور که می دانید وقتی در زمستان داخل خودرو سرد می نشینید ، تا گرم شدن خودرو باد بخاری سرد می باشد ، قطعه شماره 8 تا گرم شدن خودرو ، با استفاده از برق خودرو آب لوله بخاری را گرم می کند تا راننده بتواند بلافاصله با روشن کردن خودرو از بخاری استفاده کند.

البته قطعات 8 و 9 در سیستم بخاری تمام خودروها موجود نمی باشد.

علت های گرمای کم بخاری ماشین

خرابی فن و یا دمنده بخاری

علت دیگر که بسیار شایع است، خرابی فن و یا دمنده بخاری است. در این حالت رادیاتور بخوبی گرم می‌شود، آب داغ موتور نیز وارد سیستم می‌شود، ولی در نهایت هوای محیط به درستی وارد نشده و با شبکه گرمایی برخورد نمی‌کند. عیب این حالت، فن یا همان دمنده بخاری است. برای رفع این عیب باید فن بخاری را باز کرده و آن را در بیرون تست کرد، سپس عیب آن را برطرف کرده و دوباره روی سیستم نصب کرد.

کافی نبودن آب موتور

گاهی آب موتور کافی نیست و سطح آن پایین است در نتیجه شبکه گرمایی بخاری نیز نمی‌تواند به درستی تبادل حرارتی داشته باشد، در این حالت باید به سیستم خنک‌کاری موتور آب اضافه کنیم. سپس سیستم را هواگیری کرده و آن را نشت‌یابی می‌کنیم.

اشکال در دریچه های بخاری

یکی از دلایل گرم نشدن بخاری اشکال در دریچه های بخاری و ورود هوای سرد به خروجی مسیر هوای بخاری است که باعث ولرم یا سرد شدن باد بخاری می شود . در اتومبیل هایی که دریچه تنظیم سرما و گرمای آنها مکانیکی است و بصورت چرخشی یا رفت و برگشتی بوسیله حرکت دست تنظیم می شود معمولا خار نگهدارنده سیم دریچه هوا دچار اشکال شده و دریچه هوای سرد بطور کامل بسته نمی شود . معمولا در صورت بروز این مشکل اهرم تنظیم دریچه هوا شل شده و یا در آخرین محل تعیین شده برای حالت سرما قرار نمی گیرد و درصورت قرار دادن اهرم کنترل به سمت وضعیت سرما در آخرین مرحله به صورت فنری به عقب باز می گردد.

در اتومبیل هایی که دارای سیستم تهویه هوای اتوماتیک الکترونیکی می باشند یک موتور الکتریکی کوچک ، دریچه تنظیم هوا را باز و بسته می کند که دارای چرخ دنده های پلاستیکی کوچک و ظریف است.

 باز ماندن ترموستات موتور

یکی دیگر از عواملی که در کارکرد بخاری نقش بسیار مهمی دارد ترموستات خودرو می‌باشد. ترموستات وظیفه دارد تا مسیر آب موتور را تغییر دهدیعنی زمانی که نیاز به خنک‌کردن آب نیست آب همچنان داخل موتور و اطراف آن گردش کند و وارد رادیاتور نشود. هر زمان که دمای آن به حدی بالا رفت که نیاز به خنک‌کاری و کاهش دما بود، ترموستات خود به خود باز شده و اجازه عبور آب را می‌دهد. گاهی در فصل زمستان ترموستات برداشته می‌شود و آب در تمامی مواقع خنک می‌شود. این حالت فقط مناسب هوای گرم است و در فصل زمستان باعث می‌شود تا بخاری، گرمای موردنیاز را تولید نکند. گاهی ترموستات خراب است و همیشه در حالت باز قرار دارد. در این شرایط هم باز بخاری گرمای موردنیاز را تولید نمی‌کند برای رفع عیب باید ترموستات تعویض شده و سیستم نشت‌یابی شود.

 پایین بودن سطح مایع سیستم خنک کننده

 پایین بودن سطح مایع سیستم خنک کننده (ضد یخ) باعث میشود گرمای بخاری تا حد زیادی کم و یا قطع شود . از آنجایی که بخاری حرارت خود را از گرمای مایعی که در سیستم خنک کننده در حال چرخش است دریافت می کند و رادیاتور بخاری در سطح نسبتا بلندی نسبت به سیستم گردش آب قرار گرفته، پایین بودن سطح آب باعث عدم گردش آب گرم در رادیاتور بخاری و در نتیجه سرد شدن باد بخاری میشود . ممکن است سطح آب کمی پایین باشد و نیمی از رادیاتور را در بر بگیرد ، در اینصورت گرمای بخاری حدودا نصف میشود و با بالا بردن دور موتور (گاز دادن) به گرمای آن تا حدودی اضافه می شود. در اغلب اتومبیل ها در هنگاه کم بودن آب رادیاتور یا همان مایع سیستم خنک کننده، گرمای باد خروجی دریچه های بخاری با هم تفاوت میکند. به طور مثال گرمای باد دریچه سمت شاگرد بیشتر یا کمتر از گرمای دریچه وسط یا سمت راننده می شود .

جرم گرفتن پروانه های واتر پمپ

جرم گرفتن و خوردگی پروانه های واتر پمپ باعث می شود گردش آب در دور آرام بسیار کند یا متوقف شود . در این صورت بخاری در دور آرام موتور ولرم یا سرد شده و به محض حرکت اتومبیل یا گاز دادن و بالا بردن دور موتور بخاری گرم می شود.  در بعضی از اتومبیل ها واتر پمپ بوسیله واشر روی سیلندر یا سینی جلوی موتور بسته می شود. در این نوع اتصال واتر پمپ، در صورت کلفت بودن واشر، فاصله بین پروانه واترپمپ و کفه روی سیلندر یا سینی موتور زیاد شده و جریان آب به سمت رادیاتور بخاری را کاهش می دهد. این مشکل نیز باعث سرد یا ولرم شدن بخاری در دور آرام می شود.

 

کولر خودرو چیست

کولر خودرو از جمله تجهیزاتی است که شاید تا چند سال قبل بسیاری از خودروهای داخلی از آن بی بهره بودند و اندک خودروهای تولید داخل که مجهز به این آپشن بودند، به دلیل باورهای غلط رایج بین مردم بابت افزایش شدید مصرف سوخت و ضرر رساندن به موتور خودرو، از آنها استفاده خاصی نمیشد ولی حالا شما می‌دانید و می‌توانید که از کولر خودرو با سرمایه هر چه بیشتر و بهتری بهره ببرید.

امروزه شما هم دیده‌اید که حتی رانندگان حرفه‌ای نیز بعضا گرمای طاقت فرسا را به جان می‌خرند و از نعمت کولر خودرو که دارند بهره نمی‌برند. این قشر از رانندگان معمولا توجیهاتی برای خود دارند که از جمله آن افزایش شدید مصرف  بنزین، آسیب رسیدن به موتور خودرو و کاهش عمر خودرو از جمله این دلایل است. در ادامه به نحوه نگهداری، مصرف و افزایش کارایی و خنکی کولر خودرو می‌پردازیم

بخش های مختلف کولر خودرو           

بخش پرفشار

تقریباً تمام سیستم‌های تهویه‌ی خودرو یک حلقه‌ی بسته هستند و از دو بخش پرفشار و کم‌فشار تشکیل شده‌اند. بخش پرفشار نقطه‌ی آغاز سیستم تهویه از سمت پیشرانه به هوای خنک کابین است.

کمپرسور

کمپرسور یا متراکم‌کننده (Compressor) یک پمپ بوده که از طریق تسمه به میل‌لنگ موتور خودرو متصل است. ماده‌ سردکننده (همان گاز کولر) در حالت گاز کم‌فشار به کمپرسور وارد و سپس متراکم می‌شود. پس از تحت فشار قرار گرفتن، این گاز به سمت کندانسور پیش می‌رود. لازم به ذکر است که کمپرسور فقط گازها را متراکم می‌کند و بر مایعات تأثیری ندارد. برای جلوگیری از جریان مایع در سیستم تهویه، قطعات بیشتری صرفاً برای حذف آب در سیستم نصب شده است که در ادامه بررسی می‌شوند.

کندانسور

کندانسور یا چگالنده (Condenser) در اصل یک رادیاتور است و مانند رادیاتور خودرو کار می‌کند. در جریان تراکم گاز و ارسال به کندانسور گرما تولید می‌شود اما به‌دلیل وجود لوله‌های رادیاتور و جریان گرفتن در آن‌ها، ماده سردکننده که به حالت گاز بوده حالا به حالت مایع و سیال درمی‌آید. عملکرد کندانسور را مانند سرد شدن بخار و تبدیل آن به آب تصور کنید. خروجی کندانسور یک مایع متراکم شده و آماده‌ی خنک کردن کابین است.

ریسیور درایر

قبل از ورود مایع متراکم شده به اواپراتور، باید از یک مخزن کوچک موسوم به ریسیور درایر (Receiver Dryer) یا خشک‌کننده عبور کرد. همانطور که از نام این قطعه مشخص است، ریسیور درایر با داشتن مواد شیمیایی خشک‌کننده به‌صورت دانه‌های زیر، هرگونه آب یا رطوبت موجود را جذب می‌کند. عملکرد این قطعه مانند بسته‌های کوچک درایر در جعبه‌های کفش است. شاید توجه کرده باشید که در جعبه‌ی کفش‌ها بسته‌های کوچک پر از دانه‌های کوچک قرار داده می‌شود تا رطوبت هوا گرفته شود. ریسیور درایر سیستم تهویه خودرو هم، با حذف آب موجود عمل می‌کند. در صورت حذف نشدن آب و تبدیل آن به کریستال‌های یخی، سیستم تهویه آسیب خواهد دید.

بخش کم‌فشار

سوپاپ انبساط گرمایی

این سوپاپ یا شیر (TXV)، نقطه‌ی آغاز بخش کم‌فشار سیستم تهویه است که با لمس آن تبدیل گرما به سرما قابل تشخیص است. ماده سردکننده که حالا پس از عبور از ریسیور درایر یک سیال خالص است به سوپاپ انبساط وارد می‌شود تا فشار وارد بر ماده سردکننده کاهش یابد. این سوپاپ قابل تنظیم است و جریان ماده سردکننده را کنترل می‌کند. قابلیت تنظیم سوپاپ برای عملکرد باثبات سیستم تهویه ضروری است؛ همین مورد باعث خرابی اجزای مختلف سوپاپ انبساط در بلند مدت می‌شود. البته در برخی خودروها به‌جای سوپاپ از یک لوله‌ی کوچک روزنه‌دار استفاده شده است اما عملکرد هر دو قطعه یکسان است و در انبساط گرمایی سیال و کاهش فشار قبل از ورود به اواپراتور خلاصه می‌شود. تفاوت مهم این دو قطعه این است که لوله‌ی روزنه‌دار جریان سیال را ثابت نگه می‌دارد، اجزای محرک ندارد و در بلند مدت با تشکیل رسوب و مسدود شدن روزنه‌، کارایی خود را از دست می‌دهد. سیستم‌های تهویه مجهز به لوله‌ی وزنه‌دار، به‌صورت خودکار خاموش و روشن می‌شوند تا جریان ماده سردکننده به اواپراتور را تنظیم کنند.

اواپراتور

تبخیرکننده یا اواپراتور (Evaporator) بخش مهم سیستم تهویه است که برخلاف دیگر قطعات، در خارج از فضای اصلی کاپوت، مهمولاً پشت داشبورد سرنشین جلو نصب شده است. اواپراتور با داشتن لوله‌های پیچی و چند تیغه ظاهری مانند رادیاتور دارد اما عملکرد آن جذب گرما است نه پخش آن. ماده سردکننده در حالت سیال سرد و کم‌فشار (دمای ایده‌آی صفر درجه‌ی سلسیوس) به اواپراتور وارد می‌شود؛ سیال منجمد نمی‌شود اما نقطه جوش آن بسیار پایین است.  حرارت موجود در کابین برای به‌جوش آمدن R-134a موجود در اواپراتور کافی است تا دوباره به حالت گازی تبدیل شود. با تبدیل ماده سردکننده به گاز، ظرفیت جذب حرارت در آن بالا می‌رود. گاز ایجاد شده از اواپراتور گرما و رطوبت کابین را به خود جذب می‌کند و پس از خنک شدن هوا با وجود فن، هوای مطبوع و سرد به فضای داخلی خودرو دمیده می‌شود. پس از این ماده سردکننده که حالت گاز دارد به کمپرسور برمی‌گردد تا این چرخ دوباره از سر گرفته شود.

در سیستم‌های تهویه مجهز به لوله روزنه‌دار، بین اوپراتور و کمپرسور یک مخزن کوچک ذخیره وجود دارد. در این سیستم‌ها گاهی سیال، بیش از اندازه به اواپراتور وارد می‌شود و به‌طور کامل تبخیر نمی‌شود. همانطور که پیش‌تر اشاره شد، کمپرسور نمی‌تواند مایعات را متراکم کند؛ مخزن بین اواپراتور و کمپرسور مایعات اضافه را قبل از ورود به کمپرسور ذخیره می‌کند تا جریان روان سیستم مختل نشود. همانطور که اشاره شد، اواپراتور رطوبت کابین را هم از بین می‌برد که خود عامل مهمی در هوای سرد فضای داخلی محسوب می‌شود. علاوه بر این، گرده‌ها و هر چیز دیگر معلق در هوای کابین به اواپراتور وارد می‌شود. گاهی اوقات در هنگام روشن بودن سیستم تهویه و توقف خودرو، قطره‌های آب از کاپوت چکیده می‌شوند که معمولاً مربوط به اواپراتور بوده و جای نگرانی نیست.

سانروف خودرو چیست و انوان سانروف

اگر از طرفداران دنیای خودرو باشید، به احتمال زیاد تا به حال نام سانروف خودرو به گوشتان خورده باشد. ولی آیا می‌دانستی که سانروف هم انواع مختلفی دارد که هر کدام کاربرد متفاوت به کاربر ارائه می‌دهد؟ با ما همراه باشید تا نگاهی به سانروف خودروها بیاندازیم و با انواع آن آشنا بشویم. بعد از نگاهی مختصر به تعریف سانروف و تاریخچه آن، 5 مورد از انواع سانروف را به شما می‌گوییم.

 

سانروف خودرو چیست؟

سانروف یا همان سقف شیشه ای خودرو، قطعه‌ای است که علاوه بر زیبایی، به منظور ورود جریان هوا  و عبور نور بیشتر به داخل اتاق خودرو، مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آن‌جایی‌که این قطعه دارای یک پنل شیشه ای متحرکی است، به سرنشینان خودرو اجازه می دهد تا با تنظیم آن در زاویه مورد نظر، جریان عبور هوا و میزان نور داخلی خودرو را تغییر دهند.

 

سانروف اولین بار توسط چه شرکت و خودرویی مورد استفاده قرار گرفت؟

سوال خیلی خوبی است! در جواب باید بگوییم که اولین بار این شرکت NASH MOTOR بود که سانروف را به عنوان یک قطعه سفارشی در سال ۱۹۳۷  معرفی نمود. بعد از اختراع این امکان، شرکت فورد در سال ۱۹۷۳  این قطعه را وارد خط تولید خود کرد. سانروف‌ها از لحاظ نحوه مکانیزم عملکرد به دو گروه دستی و الکتریکی تقسیم می‌شوند. دسته اول فاقد موتورالکتریکی و دسته سیم و قطعات الکترونیکی است و عملکرد آن کاملا بصورت دستی انجام می‌شود. اما در نوع الکتریکی آن، کنترل کلیدهای مربوطه، باعث باز یا بسته شدن سانروف خودرو می‌شود.

اما حالا که کامل متوجه شدید که سانروف در خودرو چیست و چه کاربردی دارد، اجازه دهید با یکدیگر نگاهی به انواع مختلف سانروف بیاندازیم.

 

سانروف پاپ  آپ  (Pop-Up):

 

 

در این نوع از سانروف، پنل سانروف می تواند بطور کلی از روی سقف برداشته شود که دراین حالت سقف کاملا به اندازه پنل مربوطه باز می‌شود . همچنین این پنل می تواند بر روی سقف خودرو قرار گیرد و با آن زاویه‌ایرا  بسازد که از طریق آن هوا وارد کابین خودرو شود. بعلت لزوم تغییرات در تزئینات داخلی سقف, نصب آن در خط تولید آسانتر و به صرفه تر از نصب به صورت After market   انجام می‌شود.

 

 سانروف جمع شونده (Folding):

 

 

در این نوع از سانروف، پنل شیشه ای مابین سقف فلزی خودرو و تزئینات داخلی خودرو (زیر سقف) قرار می گیرد. لذا پنل می تواند بطور کامل به عقب رفته و از بیشترین فضای برش خورده روی سقف جهت عبور هوا بهره گیری گردد. عملکرداین سانروف نیز از نوع الکتریکی می باشد.

قطعه سانروف ممکن است به عنوان یک تجهیز اصلی (OEM) درخط تولید توسط شرکت سازنده خودرو، بر روی خودرو نصب گردد و یا همچنین امکان دارد بر حسب سفارش مشتری توسط شرکت های ذیصلاح به عنوان یک قطعه سفارشی به صورت AFTER MARKET  بر روی خودرو نصب گردد.

شرکت خودروهای سفارشی ایران خودرو( آپکو) در راستای مرتفع نمودن نیاز مشتریان محترم برای نصب سانروف، پس ازانجام بررسی های لازمه، محصول سانروف COCO را جهت نصب بر روی خودروهای خانواده ، ۲۰۶ ،۲۰۷   و رانا به مشتریان محترم معرفی و عرضه می نماید.

لازم به ذکر است با توجه به اهمیت نصب این قطعه، در حال حاضر نصب سانروف در شرکت خودروهای سفارشی ایران خودرو زیر نظر کارشناسان ذیربط و با تحویل برگه تایدیه نصب به مشتری انجام می شود . شرکت آپکو تنها مرجع ذیصلاح از سوی شرکت مادر برای نصب این قطعه به صورت AFTER MARKET  و با حفظ گارانتی خودرو می باشد و بدیهی است نصب سانروف در مراکز متفرقه ,ضمن ایجاد عوارض جانبی احتمالی برای خودرو ,گارانتی را نیز باطل نموده و همچنین هنگام فروش خودرو معضلاتی را برای دارنده خودرو به وجود خواهد آورد.

 

 سانروف پانورامیک (Panoramic) :

این مدل از سانروف ها جدیدا اختراع شده اند که از دو پنل شیشه ای بزرگ تشکیل می شوند و سرنشینان جلو و عقب رو جداگانه می توانند از آن استفاده کنند.

 

سانروف داخلی  (In-Built):

 

 

سانروف هایی که پنلشان وارد سقف اتومبیل می شود را سانروف داخلی می‌گویند. در قدیم این نوع سانروف‌ها فلزی و همرنگ بدنه رنگ طراحی می‌شدند؛ ولی امروزه جنس این گونه سانروف‌ها از شیشه است.

 

سانروف اسپویلر (Spoiler):

 

 

در این نوع از سانروف، ضمن آنکه پنل شیشه ای می تواند با سقف خودرو جهت ورود هوا دارای زاویه باشد، همچنین می تواند به مقدار محدودی به سمت عقب خودرو حرکت نموده و باز شود. میزان باز شوندگی توسط کلیدهای فرمان قابل کنترل می باشد. این سانروف ها از نوع الکتریکی بوده و برای خودورهای با سقف کوچک مناسب می باشند.

حالا که با انواع سانروف آشنا شدید و فهمیدید که هر کدام چه ظاهر و کاربردی دارند، در هنگام خرید خودرو دیگر هیچ سوالی پیرامون نوع سانروف پیش نمی‌آید.

تفاوت یک موتور دیزلی با یک موتور بنزینی

موتور های بنزینی و دیزلی هر دو توسط احتراق داخلی کار می کنند، اما روش های کارشان کمی متفاوت است. در یک موتور بنزینی، سوخت و هوا به یک سیلندر فلزی کوچک تزریق می شود. پیستون مخلوط سوخت و هوا را فشرده می کند و آن را به حالت انفجار در میآورد، و یک جرقه الکتریکی کوچک از یک کلید اتصال آن را آتش می زند که باعث می شود مخلوط  منفجر و برق تولید شود ، پیستون را به پایین سیلندر هل دهد و (از طریق میل لنگ و چرخ دنده ها) چرخ ها را بچرخاند.

موتورهای دیزلی نیز به همین ترتیب کار می کنند، اما ساده تر. اول، هوا به داخل سیلندر وارد می شود و پیستون آن را فشرده می کند - اما خیلی بیشتر از موتور های بنزینی  در یک موتور بنزینی، مخلوط سوخت و هوا در حدود یک دهم از حجم اصلی آن فشرده می شوند. اما در یک موتور دیزل ژنراتور، هوا در حدود 14 تا 25 برابر فشرده می شود. اگر تا به حال چرخ یک دوچرخه را باد کرده باشید، متوجه شده اید که تلمبه داغتر شده است. دلیلش این است که فشرده سازی گاز، گرما تولید می کند. حال تصور کنید وقتی هوا 14-25 بار بیشتر از  معمول فشرده می شود، چه میزان حرارتی تولید می شود. و حرارت زیاد باعث می شود هوا معمولا تا 500 درجه سانتی گراد (1000 درجه فارنهایت) و گاهی اوقات حتی بیشتر داغ شود. وقتی هوا فشرده شد، غباری از سوخت به درون سیلندر (در موتور های جدید) توسط یک سیستم تزریق سوخت الکترونیکی اسپری می شود. (مقدار سوخت تزریق شده بستگی به این دارد که راننده بخواهد موتور چه میزان قدرتی تولید کند.) هوا به حدی داغ است که سوخت بدون نیاز به شمع، فورا مشتعل و منفجر می شود. این انفجار کنترل شده باعث می شود پیستون به خارج از سیلندر هل داده شود، و قدرت ایجاد شده وسیله نقلیه یا ماشینی که موتور دیزل ژنراتور در آن نصب شده است را به حرکت درآورد. وقتی پیستون به داخل سیلندر برگردد، گازهای خروجی از اگزوز خارج می شوند و این فرایند دوباره تکرار می شود - صد یا هزار بار در دقیقه

خروجی قدرت: اسب‌بخار در مقابل نیروی گشتاور

هر دو موتورهای بنزینی و دیزلی بر اساس اسب‌بخار و نیروی گشتاور اندازه‌گیری می‌شوند. اسب‌بخار برای اندازه‌گیری قدرت است در حالی که نیروی گشتاوری، نیروی چرخشی موتور را در خط رانندگی اندازه‌گیری می‌کند. هرچه مقدار هر دو آن‌ها زیاد باشد بهتر است. اما اگر اسب‌بخار بسیار بیشتر از نیروی گشتاوری باشد، وسیله نقلیه شما با سرعت کم شروع به کار می‌کند. این نیروی گشتاوری است که باعث حرکت می‌شود که به همین دلیل است که موتورهای دیزلی در کامیون‌های بزرگ استفاده می‌شود. بسیار مناسب برای اجسام سنگین است به این دلیل که دارای نیروی گشتاوری زیادی هستند. اما موتورهای دیزلی خیلی فعالیت زیادی ندارند بنابراین اسب‌بخار کمتری نسبت به موتورهای گازی خواهند داشت که به این دلیل است که خودروهای اسپرت زیادی با موتورهای دیزلی وجود ندارند.

آنچه که تولیدکنندگان خودرو متوجه شده‌اند این است که رانندگان علاقه‌مند به نیروی گشتاوری هم در پیکاپ‌ها و هم در خودروها هستند. گام برداشتن در راستای خودرو بنزینی و خودرو پرقدرت دیزلی، به سرعت در حال پیشرفت است. با کمک یک انتقال توانمند، موتورهای دیزلی جدید نیز می‌توانند با سرعت حرکت کنند. از آنجایی که موتورهای دیزلی مانند خودروهای بنزینی ناگهان به سرعت بالا نمی‌رسند، مشکل بزرگی برای بسیاری از مردم به شمار نمی‌آید چرا که بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند قدرت دنیای واقعی (نیروی گشتاوری)، شتاب و مسافت پیموده‌شده مناسبی را داشته باشند.

قابلیت اطمینان

موتورهای دیزلی بسیار سخت و بادوام ساخته می‌شوند زیرا از احتراق فشرده استفاده می‌کنند، این نوع احتراق در یک موتور بنزینی به سرعت می‌تواند آن را از بین ببرد. همچنین به دلیل آنکه از خانواده اسب بارکش هستند، قابل اعتمادند و به نگهداری کمتری نیاز دارند. از گذشته این موتورها با وزن یک تُن تعریف می‌شده‌اند اما اکنون با روش‌های جدید تولید، وزن یک موتور دیزلی به‌شدت کاهش یافته و  وزن این موتورها عموما برابر با وزن موتورهای بنزینی شده است.

یک موتور دیزلی، ساده‌تر از یک موتور بنزینی است به همین دلیل به شمع  و سیستم الکتریکی مرتبط با آن احتیاج ندارد. در حال حاضر خودروها و SUVها می‌توانند موتورهای دیزلی و عملکردی مشابه موتورهای بنزینی داشته باشند اما با مسافت پیموده‌شده اضافی و اعتبار یک موتور دیزلی. به‌طورکلی یک موتور دیزلی دوام بیشتری نسبت به موتور بنزینی خواهد داشت که بر این اساس است که چند ساعت یا چند مایل می‌تواند قبل از این که به یک سرویس اساسی نیاز داشته باشد طی کند. بنابراین هزینه‌های تعمیر کمتر و عموما سوا از موتور دیزلی هستند.

آلودگی

آلودگی یک از دلایلی است که موتورهای دیزلی در گذشته برای رقابت در بازار جدید خودرو به‌خصوص در زمان پیدایش Dieselgate دوره سختی داشته‌اند. اما فناوری به سراغ این مشکل آمد و حالا موتورهای دیزلی بسیار پاک‌تر نسبت به گذشته هستند. این موضوع مربوط به وسیله نقلیه‌های بزرگ، پیکاپ‌ها و خودروها است اگرچه دیزل‌ها هنوز هم نسبت به خودروهای بنزینی آلوده‌تر هستند که به این دلیل است که به تمیزی بنزین نمی‌سوزد. تمام آن دود سیاه که از لوله اگزوز تا دهه‌ها خارج می‌شد، شامل مقدار زیادی دوده بوده که با سوختن گوگرد موجود در سوخت دیزل به وجود می‌آمد. اما بیشتر گوگرد از سوخت دیزل جدید خارج شده است و فیلتراسیون بیشتر این سوخت دیزلی در بعضی از اتومبیل‌ها باعث شده است که در رده‌بندی وسیله نقلیه‌های پاک به‌شمار بیایند.

بسیاری از خودروهای دیزلی از یک افزودنی مجزا به نام DEF (همچنین به اسم AdBlue) استفاده می‌کنند. AdBlue یک افزودنی مایع بر اساس اوره است که در یک مخزن کوچک در جلوی خودرو قرار دارد و برای پاک‌سازی بیشتر اگزوز دیزلی مورد استفاده است.

آلودگی صوتی

بیایید با این موضوع مواجه شویم. خودروهای دیزلی اولیه صدایی درست مانند کامیون‌ها داشتند. اصلا اهمیتی نداشت حتی اگر یک ستاره Mercedes-Benz روی کاپوت خودرو وجود داشت و به  ۵۰mpg می‌رسید، هنوز صدایی شبیه یک کامیون کوچک در هنگام شروع به کار را داشت. اما بار دیگر فناوری جدید به این شکایت رسیدگی کرد. آلودگی صوتی که همیشه همراه با دیزل‌های قدیمی بوده و همچنین ابری از دود سیاه که زمانی که خودرو استارت زده می‌شد ظاهر می‌شده از بین رفته است. از نگاه بیشتر وسیله نقلیه‌های مسافری دیزلی، تجربه رانندگی لزوما مشابه خودروهای گازی است. برای بیشتر مردم، اگر به آن‌ها گفته نمی‌شد که در یک خودرو دیزلی بوده‌اند، آنها احتمالا متوجه این موضوع نمی‌شدند.

پس بطور خلاصه:

–  اتومبیل بنزینی کارآمدی سوخت کمتری دارند.
– موتور بنزینی نیاز به نگهداری کمتری دارد.
– ماشین بنزینی از مقبولیت بالاتری برخوردار است، اما با نوآوری CRDI، خودرو های دیزلی بسیار به رقابت نزدیک شده اند.
– صدا در اتومبیل های بنزینی کمتر از خودروهای دیزلی است.
– هر دو برای یک عمر استفاده ساخته شده اند.
– اتومبیل دیزلی جدید پرهزینه هستند، اما صرفه جویی در دراز مدت با بهره وری سوخت بالاتر را به همراه دارند.

همه چیز در مورد لنت ترمز

خودروها برای توقف از نیروی اصطکاک استفاده می‌کنند و در سیستم ترمز خودرو، ایجاد نیروی اصطکاک به عهده لنت‌های ترمز است. این لنت‌ها زمانی که راننده پدال ترمز را فشار دهد روی دیسک‌ها قرار می‌گیرد و به آن فشار می‌آورند. نیروی اصطکاک تولید شده باعث کاهش سرعت چرخ‌ها و در نهایت توقف کامل خودرو می‌شود. قدمت لنت ترمز تقریبا به اندازه قدمت خودرو است، اولین لنت ترمزها در سال ۱۹۰۲ توسط فردی به نام فردریک لکنستر اختراع شد. خودروهای قدیمی‌تر از لنت کفشکی استفاده می‌کردند و خودروهای امروزی تقریبا همه به لنت دیسکی مجهز هستند.

مواد تشکیل دهنده لنت فلزی

در ساخت بیشتر لنتهای فلزی تعداد ۱۵ تا ۲۰ نوع مواد گوناگون استفاده می‌شود، برخی از این مواد مانند گرافیت نرم هستند و بعضی از آنها مانند پودرهای کربنی سخت هستند.

مواد سازنده پس از مخلوط شدن بصورت پودر به داخل قالب ریخته شده و افزودنی‌هایی به آن اضافه می‌شود، و از سمت دیگر کفشکهای را که شستشو و چربی زدایی شده را چسب می‌زنند. در مرحله بعد لنتی را که شکل اولیه بخود گرفته روی کفشک قرار می‌دهند. سپس پرس پخت انجام می‌گیرد، که در آن لنت تحت فشار ۷۰۰ الی ۸۰۰ بار به کفشک متصل می‌شود.

بعد از اتمام قالب گیری و پرس، سطح لنتها ساب می‌خورد و به ضخامت استاندارد رسانده می‌شود. سپس لنتها وارد کوره با دمای ۳۰۰ درجه سانتیگراد می‌شوند.

انواع مختلف لنت ترمز

لنت ترمزی که در خودروهای سواری گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد را در حالت کلی می‌توان به چهار نوع مختلف تقسیم کرد. گذشته از جنس غیر همگون این نمونه‌های چهار گانه نسبت به هم، یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های آنها با یکدیگر متفاوت بودن زمان تعویض لنت ترمز است.

۱. لنت ترمز ارگانیک

نخستین گروه از نمونه‌های چهار گانه لنت ترمزهایی هستند که از حالت ارگانیک برخوردار بوده و در آنها شاهد استفاده از فلز نیستیم. لنت ترمزهای ارگانیک به طور معمول ارزان ‌قیمت‌ترین نوع لنت ترمز محسوب می‌شوند و در عین حال عمر کوتاه‌تری هم نسبت به سایر انواع لنت ترمز دارند.

۲. لنت ترمز کم فلز

دومین نوع شناخته شده از لنت ترمزهای موجود در بازار نمونه‌هایی هستند که در تولید آنها درصد ناچیزی فلز به کار رفته است. از همین رو این نوع خاص از لنت ترمز را با نام لنت ترمز کم فلز می‌شناسند. اگرچه عمر لنت ترمز کم فلز از لنت ترمز ارگانیک بلندتر است اما سر و صدای آن هنگام کار کردن نیز به همان نسبت بیشتر است.   

۳. لنت ترمز نیمه فلزی

در تولید لنت ترمزهای نیمه فلزی از درصد بیشتری فلز نسبت به نمونه‌های ارگانیک و کم فلز استفاده شده است. از همین رو معمولا زمان تعویض لنت ترمز فلزی از دو نوع دیگر یاد شده بلندتر است. در واقع این نوع خاص از لنت ترمز عمر طولانی‌تری نسبت به همتایان خود دارد.

۴. لنت ترمز سرامیکی

لنت ترمزهای نیمه فلزی هر چقدر هم که بادوام باشند و از مقاومت بیشتری نسبت به سایر نمونه‌های لنت ترمز بهره ببرند از نظر کیفیت و طول عمر به لنت ترمزهای سرامیکی نمی‌رسند. در واقع زمان تعویض لنت ترمز در نمونه‌های سرامیکی تا حد قابل ملاحظه‌ای بالاتر از سایر انواع لنت ترمز قرار دارد. با این حال قیمت این نوع خاص از لنت ترمز نیز با توجه به کیفیت آن بالا است. بنابراین می‌توان گفت که طول عمر و میزان قیمت لنت ترمز سرامیکی بیش از هر نوع لنت ترمز دیگری است.

 

تولید لنت ترمز

در همه تولید لنت دو پروسه عمده را وجود دارد:

1. ساخت کفشک
2. ساخت لقمه لنت

کفشک

کفشک محل قرارگیری لنت است و با توجه به طراحی سازنده, شکل متفاوتی دارد.

لقمه لنت

لقمه عامل اصطکاکی است که با دیسک یا درام درگیر میشود.

 

انواع لنت ترمز

1. لنت کفشکی: لنتهای کفشکی در خودروهای قدیمی کاربرد داشتند.

1. لنت دیسکی: که نسبت به لنتهای کفشکی حائز مزایایی هستند.

نشانه های تعویض لنت ترمز

1-چراغ هشدار : این چراغ روی داشبورد قرار دارد و با روشن شدن این چراغ حداقل یک جفت لنت شما نیازمند تعویض است.

البته همه‌ی خودرو ها این ویژگی را ندارند.

2-صدای سوت کشیدن یا خرخر کردن : اگر هنگام ترمز کردن صدای خرخر یا سوت کشیدن به گوشتان خورد بدانید لنت‌هایتان تمام شده و همچنین نیز به دیسک ترمز فشار زیادی وارد می‌شود.

3-کشیده شدن فرمان خودرو : هنگامی که ترمز می‌کنید ممکن است فرمانتان به طرفی کشیده شود یکی از علل این امر تمام شدن لنت‌ها است.

4-لرزش پدال ترمز خودرو : ممکن است هنگامی که ترمز می‌کنید پدال ترمز شروع به لرزیدن کند.

در این حالت باید بدانید که لنت‌های شما سوخته اند و نیاز به تعویض هرچه سریع تر دارد.

5-بررسی چشمی : زمانی که لنت‌ها را نگاه می‌کنید باید حداقل حدود 3 میلی‌متر آن دیده شود در غیر این صورت نیاز به تعویض لنت‌ها خواهد بود و اگر تعویض نشوند ممکن است سیستم ترمز خودرو را دچار مشکلات جدی کند.

تست نهایی لنت ها

کلیه تستهای لنت بر اساس استاندارد ۵۸۶ ملی ایران انجام می‌شود. که شامل تست سایش – تست برش – تست چسبندگی – و تست سختی می‌باشد. سختی لنت باید بین ۴۰ الی ۸۰ راکول اس باشد (با راکول سی اشتباه نشود- مثلاً سختی ابزارهای برش از ۷۵ راکول سی به بالا می‌باشد). در صورتی که سختی کم باشد لنت زود خورده می‌شود و در ضمن درجه حرارت آن خیلی سریع بالا می‌رود و اگر درجه سختی زیاد باشد لنت به سرعت آینه شده و همچنین به دیسک و یا کاسه چرخ آسیب وارد می‌کند.

گیربکس چیست؟

گیربکس، یکی از اصلی‌ترین قسمت‌های هر خودرو است که می‌توان اهمیت آن را با موتور خودرو مقایسه کرد. جعبه‌دنده نام فارسی گیربکس است که بعد از کلاچ، از آن به عنوان دومین عنصر منتقل کننده قدرت در خودرو نام برده می‌شود.

گیربکس متشکل از چند چرخ‌دنده و شفت یا محور است که داخل محفظه‌ای جعبه‌ مانند قرار گرفته است. درواقع گیربکس وظیفه دارد تا گشتاور تولیدی توسط پیشرانه را تغییر دهند و سرعت دورانی چرخ‌ها را تنظیم کند.

همانگونه که پیش‌تر نیز بیان شد، گیربکس یکی از مهم‌ترین عناصر سیستم انتقال قدرت در خودروها است و وظیفه مهم آن به حرکت درآوردن خودرو است.

در اکثر خودروها، گیربکس در فاصله‌ای بین موتور و چرخ‌های متحرک نصب می‌شود. این در حالی است که در برخی از اتومبیل‌ها به دلیل قرارگیری موتور در بخش انتهایی خودرو، گیربکس در قسمت جلوی خودرو یا بخش میانی نصب می‌شود. در این حالت هر چهار چرخ خودرو یا چرخ‌های عقب متحرکت است.

تمامی خودروهایی که پیشرانه درون‌سوز دارد، دارای دور موتور محدود است. در اکثر این خودروها محدوده‌ خطرناک برای دور موتور با رنگ قرمز روی صفحه مدرج مشخص شده است. صفحه مدرج نیز در پشت فرمان تعبیه شده تا راننده بتواند به راحتی تمامی علائم و هشدارهایی را که توسط این صفحه ارسال می‌شود مشاهده کند. همچنین این صفحه درجه‌بندی شده است تا راننده از چگونگی عملکرد پیشرانه و مقدار بازدهی آن مطلع شود.

انواع گیربکس در خودرو

گیربکس دنده ای

گیربکس دنده ای یا دستی، اولین نوع گیربکس است که در خودروها نصب شد. گیربکس دستی با کمک کلاج به راننده این اجازه را می‌دهد که با به حرکت درآوردن اهرم تعویض، به صورت دستی دنده را تغییر دهد. این تغییر دنده با توجه به سرعت و دور موتور خودرو صورت می‌گیرد.

استفاده ساده و بازدهی بالایی گیربکس دنده‌ ای، باعث شده است تا در بین بیشتر رانندگانی که به صورت حرفه‌ای رانندگی می‌کنند یا در مسابقات رانندگی شرکت می‌کنند، محبوبیت زیادی کسب کند.

گیربکس اتومات

نوع دیگری از گیربکس که در خودروها نصب می‌شود، گیربکس اتومات است که با پیشرفت تکنولوژی در صنعت خودروسازی روی ماشین‌های مدل بالا نصب می‌شود.

جالب است بدانید که گیربکس اتوماتیک برای نخستین بار در سال ۱۹۲۰ میلادی ساخته شد و تا به امروز سازندگان این نوع گیربکس را با تغییرات بسیاری ساخته‌اند.

اکثر خودروهای لوکس و نیمه لوکسی که امروزه وارد بازار می‌شود، از همان ابتدا به صورت استاندارد مجهز به گیربکس اتوماتیک می‌شود و شاید بتوان یکی از دلایل این امر را راحت‌تر شدن رانندگی و حذف تعویض دنده به صورت دستی عنوان کرد.

هرچند نباید از این نکته غافل شد که نصب گیربکس اتوماتیک روی خودروها باعث بالاتر رفتن قیمت خودرو شده است. البته باید هزینه‌های جانبی مانند مصرف سوخت، هزینه نگهداری، تعمیرات و تعویض نیز را نیز به آن اضافه کرد.

نخستین گیربکس‌ های اتوماتیک به صورت سه دنده روی خودروها نصب می‌شد. اما امروزه انواع چهار دنده، پنج دنده و در خودروهای لوکس مانند «لکسوس LS»، گیربکس اتومات ۸ و ۹ دنده نیز نصب می‌شود.

انواع گیربکس اتومات

گیربکس اتوماتیک با کنترل دستی

گیربکس اتومات نیز در انواع مختلفی ساخته می‌شود. یکی از ساده‌ترین انواع گیربکس اتوماتیک، گیربکس اتوماتیک با کنترل دستی است. درواقع این نوع جعبه دنده‌ها به صورتی ساخته شده است که هم دارای ویژگی‌ گیربکس دستی است و هم مزایای گیربکس اتوماتیک را دارد.

نحوه عملکرد گیربکس اتوماتیک با کنترل دستی به این صورت است که راننده به دلخواه می‌تواند حالت اتوماتیک دنده را به دستی تغییر دهد. در این حالت باید مانند گیربکس دنده ای راننده با استفاده از اهرم تعویض، دنده را تغییر یا به اصطلاح سبک یا سنگین کند.

گیربکس ضریب متغیر یا CVT؛ معایب و مزایا

گیربکس ضریب متغیر یا CVT، نوع دیگری از گیربکس اتومات است که در بسیاری از خودروها نصب می‌شود. گیربکس دنده تک سرعته نیز نام دیگر این نوع جعبه دنده است.

جالب است بدانید که عملکرد خودروهایی که مجهز به گیربکس اتومات CVT است، ظاهرا شبیه به گیربکس اتوماتیک است. بسیاری از علاقه‌مندان به صنعت خودرو و طرفداران استفاده از گیربکس اتومات، گیربکس CVT را ایده‌آل‌ترین سیستم انتقال نیرو در خودرو معرفی می‌کنند.

نحوه کار این نوع گیبرکس به این صورت است که ضریب دنده در آن‌ها به صورت دائیم و بدون هیچ مکثی تغییر می‌کند و همین امر سبب شده است تا از گیربکس  CVT به عنوان یک گیربکس اتومات با بی‌نهایت دنده نام برد.

قطعا تغییر ضریب دنده در این نوع از گیربکس اتوماتیک بدون هیچ وقفه‌ای، باعث شده است تا از هدر رفتن نیروی پیشرانه جلوگیری شود که خود مزیتی بزرگ محسوب می‌شود.

مزیتی که باعث شده است تا پیشرانه در ایده‌آل‌ترین دور موتور باشد و همزمان قدرت و گشتاور مطلوبی را نیز به چرخ‌های متحرک انتقال دهد.  مصرف پایین سوخت مهم‌ترین خروجی گیربکس اتوماتیک CVT است.

هرچند این مدل گیربکس اتوماتیک به دلیل فشار و کششی که روی تسمه مورد استفاده در جعبه دنده ایجاد می‌شود، دارای مشکلاتی نیز است. برای دوام آوردن تسمه‌های استفاده شده در گیربکس اتوماتیک CVT، بسیار قوی است و معمولا از جنس لاستیکی ساخته می‌شود.

اما در بسیاری از خودروها مانند هوندا سیویک، از تسمه‌ فلزی استفاده می‌شود تا هم بتواند در برابر فشار و کشش وارد شده مقاومت کند و هم اصطکاک و تماس مناسب با دیسک‌های پولی (قرقره‌های پولی)، را ایجاد کند.

از دیگر معایب گیربکس اتوماتیک CVT می‌توان به تغییر دنده با سرعتی پایین یا به اصطلاح کند اشاره کرد. این مسئله برای بسیاری از خریدان خوشایند نیست. در خودروهایی که مجهز به گیربکس‌ دنده ای است، این تغییر دنده به سرعت و در یک لحظه اتفاق می‌افتد ولی در این مدل گیربکس این عمل با سرعت کم‌تری اتفاق می‌افتد و راننده حس می‌کند که جعبه دنده کند عمل می‌کند.

البته این فقط یک احساس است که راننده هنگام تغییر دنده متوجه آن می‌شود ولی در واقعیت نه تنها چنین نیست بلکه این گیربکس دارای شتاب‌گیری بسیار بهتری نسبت به گیربکس‌ دستی است.

گیربکس اتوماتیک دو کلاچه یا DCT

عملکرد گیربکس دو کلاچه یا گیربکس DCT، شباهت زیادی با گیربکس دنده ای دارد. سرعت بالا و دقت زیاد هنگام تعویض دنده‌ها از مزایای گیربکس DCT محسوب می‌شود که در گیربکس دستی با آن روبه‌رو هستیم.

وجود دو کلاچ در این مدل گیربکس، انتقال قدرت به صورت کاملا نرم اتفاق می‌افتد و راننده و سرنشینان خودرو، هرگز شاهد ضربه‌ها و تکان‌هایی که هنگام تغییر دنده در گیربکس‌های دستی ایجاد می‌شد، نخواهند بود.

وزن پایین و اشغال فضای کم از دیگر خصوصیات این مدل از گیربکس اتوماتیک است. درواقع به دلیل تمامی خصوصیاتی که ذکر شد، گیربکس اتوماتیک DCT ، به عنوان یک آپشن روی خودروهای غیر سوپراسپرت نصب می‌شود که در این صورت پرداخت هزینه‌های بیشتر و اضافی نیز منطقی خواهد بود.

در کل هنوز هم نمی‌توان به صورت کاملا دقیق یک مدل از گیربکس‌ هایی که در صنعت خودروسازی ساخته و روی خودروها نصب می‌شود را برتر از دیگری دانست.

هر کدام معایب و مزایای قابل توجهی دارد که استفاده از آن‌ها فقط به سلیقه راننده و نوع استفاده‌ای که از یک خودرو دارد، بستگی خواهد داشت.

مقایسه گیربکس اتومات و دنده ای

گیربکس های اتوماتیک
 
با این حال، با وجود محبوبیت ظاهری آنها، گیربکس اتوماتیک لزوما انتخاب خوبی برای بسیاری از رانندگان نیست. اما، آنها مزایای بیشتری نسبت به گیربکس دستی در چندین زمینه کلیدی ارائه می دهند. به عنوان مثال، آنها ...
 
استفاده آسانتر. اگر چه ذاتا تغییر چرخ دنده و کار کردن با کلاچ دشوار نیست، اکثر رانندگان هنوز هم تمرین می کنند تا اینکه به راحتی بتوانند از هر یک از اعضای بدن خود به طور مستقل به منظور کنترل یک وسیله نقلیه گیربکس دستی استفاده کنند. گیربکس اتوماتیک، خیلی ساده تر است و برای رانندگان زمان کمتری برای یادگیری صرف می شود.
 
محدودیت دستی کمتر. بیشتر رانندگان جدید یاد می گیرند که ایمن ترین راه برای رانندگی این است که هر دو دست محکم به طور مرتب بر روی فرمان نگه داشته شود. این در هنگام رانندگی یک وسیله نقلیه گیربکس اتوماتیک ممکن است، اما با گیربکس دستی امکان پذیر نیست.
 
برای مناطق تپه ای بهتر است. اگر شما یک راننده کم تجربه هستید، ممکن است دریابید که رانندگی در شیب های تند با گیربکس دستی دشوار است، به ویژه اگر شما در تلاش برای حرکت مجدد بعد از یک توقف کامل در شیب تند سر بالایی هستید. گیربکس اتوماتیک از این موضوع مراقبت می کند، و ماشین شما را قادر می سازد بدون توجه به اینکه تپه ها چقدر شیب دار هستند بطور مطلوب حرکت کنید.
 
تا حد زیادی کاهش ریسک استال. چیزهای ناخوشایند کمی وجود دارد که در هنگام تغییر چراغ راهنما باعث استال وسیله نقلیه شما می شود. این مشکل رایج برای کسانی که از گیربکس های اتوماتیک استفاده می کنند پیش نمی آید، استال در صورت بروز مشکل مکانیکی وسیله نقلیه رخ می دهد. که حتما باید به یک تعمیرگاه تخصصی گیربکس خودرو مراجعه فرمایید.
 
استفاده آسان تر در ترافیک سنگین. به طور کلی، با یک گیربکس دستی برای استارت، بالا بردن سرعت، کاهش سرعت و توقف کار بیشتری انجام می شود. این به طور معمول یک مشکل نیست، اما در ترافیک سنگین که در آن یک ماشین قادر به بالا بردن سرعت نیست، رانندگان ممکن است متوجه شوند که حرکت و توقف کار سختی است. گیربکس اتوماتیک به راننده اجازه می دهد بدون اینکه بیش از یک پدال فشار داده شود از ترافیک سنگین عبور کند.
 
گیربکس های دستی
 
برای رانندگانی که ترجیح می دهند بیشتر درگیر کار داخلی خودرو خود باشند، گیربکس دستی تغییر دنده را به راننده محول می کند. گیربکس های دستی با وجود قدیمی تر بودنشان نسبت به گیربکس های اتومات، اما هنوز مورد پسند خیلی از رانندگان هستند به این علت که آنها....
 
خرید آن ارزان تر است. اگر شما در حال خرید ماشین مقرون به صرفه هستید، بنابراین بحثی برای انتخاب بین دستی و اتومات وجود ندارد. بطور متوسط، گیربکس دستی شما حدود یک هزار دلار کمتر از همان مدل اتوماتیک هزینه بر خواهد بود.
 
نگهداری ارزانتر. با دستگاههای اضافه شده به گیربکس اتوماتیک، هزینه های زیادی برای اینکه بطور صحیح عمل کند در بر خواهد داشت. ماشین های گیربکس دستی نیاز به تعمیر و نگهداری بسیار کم دارند، و به طور کلی نگهداری و تعمیرات به میزان قابل توجهی کم هزینه تر می شود. با این وجود، این نگرانی در مورد گیربکس دستی وجود دارد که در گیربکس اتوماتیک این نگرانی نیست و آن کلاچ است و اگر کلاچ مشکل داشته باشد شما به دردسر خواهید افتاد.
 
کارایی سوخت بهتر است. به طور کلی، موتورهای گیربکس دستی کمتر پیچیده است، وزن کمتری دارند و دنده های بیشتری نسبت به اتوماتیک دارند. نتیجه نهایی این است که با مقدار بنزینی که زده اید کیلومتر بیشتری نسبت به اتوماتیک رانندگی می کنید. گیربکس های دست بین 5 تا 15 درصد هزینه مصرف سوخت را برای رانندگان صرفه جویی می کند.
 
احتمال کمتر سرقت. با تعداد روزافزون گیربکس های اتوماتیک بر روی جاده ها، یک نسل کامل وجود دارد که نکات دقیق تر عملکرد گیربکس دستی را یاد نگرفته است. به این معنی است که دزد ماشین بایستی خودرو شما را برای سرقت بازرسی دقیق تری کند، داشتن یک گیربکس دستی به سادگی یک شانس نسبتا خوب است تا از سرقت جلوگیری شود.
 
کنترل بهتر. گیربکس های اتوماتیک طوری طراحی شده است که درهر وضعیت بهترین دنده را انتخاب می کند، اما مدل اتومات تمایل دارد احتیاط کند و به دنده بالا تغییر حالت دهد با این کار قدرت موتور را از دست می دهد. در عین حال، ساختار گیربکس های اتومات برای پاسخ به شرایطی که در معرض مواجه هستند، ساخته شده است و اجازه نمی دهد رانندگان شرایط بعدی  را پیش بینی کنند، یا به طور هدفمند از دنده پایین تر برای افزایش قدرت استفاده کنند. گیربکس های دستی به رانندگان کنترل بیشتری بر وسیله نقلیه می دهند.

سیستم سوخت رسانی خودرو از باک تا انژکتور

باک

باک مخزنی است برای نگهداری سوخت مورد نیاز خودرو در طول حرکت.این مخزن باید شرایط زیادی داشته باشد تا بتواند سوخت را به درستی نگه دارد. اولین مرحله جنس آن است. جنس باک باید در مقابل سوختی که خودرو مصرف می کند مقاوم باشد و به هیچ عنوان با آن واکنش شیمیایی نشان ندهد. این مخزن معمولاً فلزی ساخته شده و از ورق های فولادی با پوشش مخصوص آلومینیومی یا گالوانیزه استفاده می کند. البته در خودروهای نسل جدید از مخزن های پلاستیکی یا غیرفلزی نیز استفاده کرده که در مقابل فعل و انفعالات شیمیایی بسیار مقاوم بوده و در مقابل ضربه نیز بسیار خوب عمل می کنند.

باک خودرو دارای یک یا چند صافی است که در هنگام سوخت گیری از ورود مواد زاید و آلودگی ها جلوگیری می کند. همچنین در بسیاری مواقع لوله ورودی این مخزن دارای دریچه ای یک طرفه بوده که می تواند از برگشت سوخت جلوگیری کند. یکی از مهم ترین مشخصات باک وجود صفحاتی در داخل آن است که بسیاری از وجود آنها غافل اند. این صفحات در عین سادگی نقش بسیار مهمی را دارند. وجود این صفحات باعث می شود تا از تلاطم سوخت جلوگیری شده و اصطلاحاً سوخت کف نکند.

وقتی سوخت در اثر تکان های خودرو کف کرده و از حالت عادی خود خارج شود در پمپ کردن آن و کشیده شدن از باک مشکل به وجود آمده و خودرو به درستی حرکت نمی کند. در حقیقت این صفحات وظیفه دارند تا از تلاطم سوخت جلوگیری کرده و آن را آماده کشیده شدن توسط پمپ بنزین قرار دهند.

اما یکی دیگر از مشخصه های یک باک ظرفیت آن است. این میزان که در خودروهای مختلف متفاوت است با توجه به عوامل زیادی تعیین می شود. مهم ترین عامل در تعیین ظرفیت باک یک خودرو مصرف سوخت خودروی مورد نظر است. به طور مثال خودرویی که در هر ۱۰۰ کیلومتر ۸ لیتر بنزین می سوزاند باکی به مراتب کوچک تر از خودرویی با مصرف ۱۲ لیتر دارد.

حجم موتور مصرف سوخت و کاربرد خودرو عوامل عمده ای هستند که در تعیین ظرفیت باک یک خودرو تاثیر دارند. خودروهای کار و تجاری معمولاً به علت پیمودن مسافت طولانی تر مخزن بزرگ تری دارند. در کنار این، مکان مخزن سوخت و نحوه جای گذاری آن بسیار مهم است. این مخزن به علت ذخیره کرده مایع قابل اشتعال و در واقع سوخت خودرو باید در امن ترین نقطه و تحت شرایط خاصی نگهداری شود. باک را معمولاً در بین شاسی خودرو قرار می دهند تا در اثر ضربه یا تصادف هیچ گونه آسیبی نبیند. همچنین به دور از گرمای موتور و تابش آفتاب باشد.

شناور آمپر بنزین

این قسمت نیز اهمیت فراوانی دارد و شما را از وضعیت سوخت داخل باک مطلع می کند. این سیستم به صورت کلی از یک شناور و یک پتانسیومتر و یک نمایشگر تشکیل شده که در خودروهای مالتی پلکس کمی تفاوت داشته و متعلقات آن بیشتر است.

شناور در باک بنزین قرار داشته و با تغییر سطح سوخت بالا و پایین می رود. انتهای شناور به یک پتانسیومتر وصل بوده که جریان الکتریسیته را کم و یا زیاد کرده و نمایشگر نیز با توجه به آن حرکت می کند. در سیستم های مالتی پلکس که امروزه بسیار به کار می روند این سیستم تحت نظارت چند واحد کامپیوتری بوده توضیحات آن را در شماره های آینده و در قالب مطلبی پیرامون کارکرد سیستم مالتی پلکس ارائه خواهیم کرد.

پمپ بنزین

با توجه به آنکه باک خودرو معمولاً در سطحی پایین تر از موتور نصب می شود چه عاملی سبب انتقال بنزین از باک به موتور است؟ پمپ بنزین وسیله است که سوخت را از باک کشیده و به موتور تحویل می دهد.

پمپ بنزین در دو نوع مکانیکی و برقی وجود دارد که امروزه تمامی خودروها از نوع برقی آن استفاده می کنند. اما برای آشنایی اصول کلی کار این سیستم ابتدا مروری بر کارکرد انواع مکانیکی آن خواهیم داشت.

طرز کار

اساس کار همه پمپ بنزین ها مشابه یکدیگر بوده و بر اساس تغییر حجم ایجاد شده توسط دیافراگم وظیفه خود را انجام می دهد. برای این تغییر حجم به یک کورس مکش و یک کورس انتقال نیاز داریم. این پمپ ها به طور معمول نیروی خود را از میل سوپاپ می گیرند و در مواقعی که مکش موتور کافی نیست به کمک آن می آیند.

اجزاء این سیستم عبارتند از:

۱) دیافراگم

۲) دو عدد سوپاپ

بدین ترتیب که بازوی شیطانک توسط استوانه خارج از مرکزی که روی میل سوپاپ قرار دارد به سمت چپ و راست حرکت می کند و صفحه چرمی که وسط پمپ قرار دارد و به نام دیافراگم نامیده می شود به سوی پایین حرکت می کند و در نتیجه بالای دیافراگم خلا ایجاد می شود و دریچه ورود بنزین باز شده و بنزین از باک به بالای دیافراگم مکیده می شود.

هنگامی که دیافراگم به جای اول خود بر می گردد بنزین را از دریچه خارج می کند و به همین ترتیب ادامه می یابد. معمول ترین پمپ بنزین، پمپ بنزین های شیشه ای است که یک استکان جهت کنترل جریان بنزین در قسمت بالای آن تعبیه شده است و بقیه از نوع فلزی هستند. پمپ بنزین با گردش میل سوپاپ کار می کند چون قسمت زیرین اتومبیل بیشتر از سایر فصول گرم می شود گرمای موتور باعث می شود که گاز متراکم بنزین در پمپ جمع شود و در نتیجه بنزین به کاربراتور نمی رسد برای رفع موقت این عیب می توان پارچه ای را خیس کرد و روی پمپ گذاشت یا مقداری آب روی پمپ بنزین ریخته تا گاز جمع شده به مایع بنزین تبدیل شود و پمپ بنزین به کار بیافتد.

امروزه از پمپ بنزین های برقی استفاده می گردد، که به وسیله یک موتور کوچک الکتریکی کار می کند و معایب پمپ بنزین مکانیکی را ندارد .

مزایای پمپ بنزین های برقی نسبت به انواع مکانیکی

۱) از پمپ بنزین های مختلف می توان در اتومبیل استفاده کرد در صورتی که در نوع مکانیکی هر پمپ مخصوص موتور خاصی است.

۲) پمپ بنزین های برقی نزدیک باک نصب می شوند و در نتیجه از حرارت موتور و گرم کردن در امان است.

۳) پمپ بنزین های برقی را می توان به صورت دوتایی روی شاسی سوار کرد که در صورتی که یکی از آنها معیوب شد می توان از دیگری استفاده کرد.

۴) پمپ بنزین های برقی به محض چرخانیدن سوئیچ عمل سوخت رسانی را انجام می دهند و تابع سرعت موتور نیستند.

۵) در نوع توربینی آن به علت بالا بودن فشار داخل لوله ها ایجاد قفل گازی را به حداقل می رسانند.

۶) بیشترین بازدهی در پمپ بنزین مکانیکی در دور آرام است در صورتی که در پمپ بنزین برقی همیشه یکسان است.

سپر خودرو

مقدمه:

تصادفات جاده‌ای (درون شهری و برون شهری) امری اجتناب ناپذیر در شهر‌های شلوغ و پرجمعیت است که متاسفانه درصد این تصادفات به دلیل رعایت نکردن اصول رانندگی صحیح در حال افزایش است. گذشته از این موارد عوامل دیگری مانند تاثیرات زیست محیطی مخرب مانند تابش مستقیم نور خورشید، تگرگ، باران اسیدی، اکسیداسیون و فضولات پرندگان باعث آسیب به رنگ بدنه خودرو و قطعات پلاستیکی مانند قاب آینه، سپر، قاب پلاک و جلو پنجره می‌شود که ظاهر خودرو را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین شما مجبور به جایگزین کردن و یا تعمیر قطعه آسیب دیده هستید و دوست دارید در قبال هزینه‌ای که خواهید کرد قطعه‌ای با کیفیت و یا به اصطلاح اصلی را دریافت کنید.  

یکی از این قطعات پلاستیکی سپر خودرو است که بیشترین آسیب در هنگام تصادف به آن وارد می‌شود. بنابراین سپر خودرو نقش مهمی در حافظت از خودرو را بر عهده دارد و انتخاب و خرید سپر مناسب می‌تواند به میزان قابل توجهی فشار‌های وارد شده در هنگام تصادف را دفع کند و از آسیب‌های احتمالی به بدنه جلوگیری کند.

در این مطلب سعی شده است تا با توضیح مختصری درباره سپر خودرو و اجزای آن با این قطعه مهم در خودرو بیشتر آشنا شویم.

تاریخچه:

اولین سپر در سال 1897 توسط یک شرکت خودروساز کشور چـِکُسْلُواکی ساخته شد. طراحی این سپر به اندازه کافی کاربردی نبود و دائما از روی خودرو می‌افتاد. سپر ساخته شده در واقع بیشتر جنبه زیبایی داشت. اما در سال 1901 این مخترع بریتانیایی (Frederick Simms ) بود که توانست سپری را تولید کند که قادر بود تا حدی تاثیرات ناشی از تصادف را کاهش دهد. بعد از این اختراع بود که چندیدن شرکت خودروساز تصمیم به نصب سپر در خودروهای خود کرده‌اند. اما استفاده از سپر خودرو به صورت انبوه در خودرو مدل A فورد در سال 1927 برمی‌گردد.

طراحی سپر‌ خودرو:

امروزه در طراحی سپر جلو و سپر عقب برای خودروهای مدرن از ترکیب مواد پلاستیکی خاص مانند پلی کربنات،آکریلونیتریل بوتادین استایرن و پلی‌پروپیلن
استفاده می‌شود.  همچنین از پوشش‌های پلاستیکی برای تقویت قسمت‌های استیل، فلزی، آلومینیومی سپر استفاده می‌شود.

 تولید سپر خودرو پلاستیکی:

با توجه به عملکرد سپر جلو، در طراحی و ساخت آن برای هر خودرو از یک الگو خاص استفاده می‌شود. البته باید به این موضوع اشاره کرد که سپر‌های پلاستیکی در مقایسه با سپر‌های فـایبر گلاس و فلزی آبکاری شده بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند دلیل این امر هم ارزان بودن مواد اولیه و همچنین ساده بودن فرآیند تولید آن است.

به طور کل سپر‌های پلاستیکی از تزریق مواد باکیفیت پلاستیکی در دستگاه‌های مخصوص تولید سپر ساخته می‌شوند. معمـولاً سپر جلوی خودروهای مدرن، شامل سه جزء اصـلی اسـت که به ترتیب پیشانی، جاذب و تیر سپر نامیده میشوند.

• پیشانی:

برای زیبـایی و کـاهش نیـروی دراگ اسـتفاده می‌شود، اما نمی‌تواند انرژی ضربه‌های قابل ملاحظه‌ای را تحمل کند.

• جاذب:

برای از بین بردن انرژی جنبشی وارد شده به سپر خودرو استفاده می‌شود.

• تیـر عرضی:

این جزو یکی از سازهای کلیدی سپر است که بـه جـذب انـرژی جنبشـی ناشـی از ضـربه‌هـای بـزرگ کمـک کـرده، و مقاومت خمشی را در ضربه‌های کوچک تأمین می‌کند.

رنگ آمیزی سپر خودرو:

رنگ آمیزی سپر خودرو مراحل پیچیده‌ای دارد تا بتواند شرایط و کیفیت همان سپر اصلی بر روی خودرو را داشته باشد. به طور کل مراحل رنگ آمیزی سپر خودرو شامل مراحل زیر می‌شود.  

• تمیز کاری سطح پلاستیک
• فعال سازی سطح جهت بهبود چسبندگی پلاستیک
• پاشش رنگ
• کیلر

ویژگی‌های سپر خودرو رنگ شده اصلی پلاستیکی که برای خط تولید خودروساز تهیه می‌شود:

• سازگاری با رنگ بدنه خودرو (دقیقا همان رنگ اصلی)
• بررسی انواع تست‌ها و رعایت استاندارد‌های خودرو ساز بر روی مقاومت رنگ
• پایداری رنگ بر روی سپر به خاطر اضافه کردن مکمل های ویژه به رنگ و مواد اولیه 
• به کار گیری مواد اولیه با کیفیت در تولید سپر که منجر به مقاوم شدن رنگ
• استفاده از دستگا‌های تزریق پلاستیک با تکنولوژی بالا

رنگ آمیزی الکترو استاتیک سپر خودرو:

امروزه در رنگ آمیزی سپر‌ خودرو از روش الکترواستاتیک استفاده می‌شود. در این روش سطح قطعات پلاستیکی و پلیمری همچون سپر خودرو با رنگی که به کمک منبع ولتاژ قوی باردار شده، رنگ آمیزی می شود. 

شایان ذکر است در روش الکترواستاتیک، ذرات رنگ پاشش شده بطور کامل برروی سطح قطعه می نشیند و هیچ رنگی ضایعات و یا به هدر نمی رود.  

مزایای رنگ آمیزی الکترواستاتیک سپر خودرو:

• بهبود کیفیت رنگ قطعات و کاهش برگشتی ها از جانب مشتری
• افزایش سرعت رنگ آمیزی قطعات
• کاهش هزینه ها و آلایندگی هوا
• بهبود شاخص های زیست محیطی و ارتقاء سطح سلامت افراد حاضر در کابین رنگ

با توجه به اهمیت موضوع رنگ آمیزی برای قطعات پلاستیکی مانند سپر‌ خودرو پیشنهاد می‌شود برای جایگزین کردن قطعه آسیب دیده خودرو خود به سراغ جنس غیر اصل و نامرغوب نروید. شرکت مهر خواه، شرکت کروز و مهر کام پارس جز شرکت های معتبری هستند که با وارد کردن فن آوری رنگ آمیزی پیشرفته و مطابق با استاندارهای جهانی، قطعات یدکی و مصرفی را مطابق استاندارهای کارخانه تولید، رنگ امیزی و روانه بازار کرده اند. سپر جلو، سپر عقب، قاب پلاک، جلو پنجره و غیره از جمله محصولات این شرکت‌ها می‌باشند که در خط تولید خودروهای داخلی از آنها استفاده می شود.

ویژگی‌های سپر‌های مدرن:

با توجه به پیشرفت صنعت خودروسازی بیشتر تولید کنندگان خودرو سعی در طراحی و تولید سپری دارند که بتواند ویژگی‌های زیر را داشته باشد.

• طراحی آیرودینامیک
• سبک وزن
• طراحی زیبا و کاربردی
• قدرت جذب و یا دفع ضربه وارد شده
• محافظ از عابر پیاده

تعمیر و ترمیم سپر خودرو :

ترمیم سپر اتومبیل‌ها، با توجه به نوع و شدت ضربه وارد شده و همینطور جنس سپر اتومبیل متفاوت است. در اتومبیل‌هایی که سپر آن‌ها از آلیاژ‌های فلزی ساخته شده است فرآیند ترمیم سخت تری دارند. ا

سپر اتومبیل‌هایی که از جنس کامپوزیت پلاستیک هستند، معمولا از دو الی سه لایه فایبرگلاس ساخته می‌شوند. با توجه به تردی فایبرگلاس، سپر اتومبیل مقاومت بیشتری در برابر ضربات ملایم نشان می‌دهد و در صورتی که سپر اتومبیل دچار خراش شده باشد. می‌توان با استفاده از پولیش خش بر پلاستیک قسمت‌های آسیب دیده را ترمیم کرد. 

همچنین در صورت آسیب قسمت‌های فلزی سپر که با آب کروم پوشش داده شده ان می‌توانید از پولیش مخصوص فلزات برای ترمیم خط و خش استفاده کنید. 

نتیجه گیری

در مجموع و با توجه به مطالب گفته شده در بالا می توان گفت برای تامین قطعات یدکی پلاستیکی مانند سپر برای خودروهای ساخت داخل می توانید با اطمینان کامل از شرکت های مهر خواه، کروز، مهر کام پارس و آریا پلاست قطعه مورد نظر را تامین کنید. شرکت‌های ذکر شده با داشتن آخرین تکنولوژی در تولید سپر و البته رنگ آمیزی با کیفیت به طور خاص برای خط تولید خودرساز مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

در اینجا ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که سپر‌های اصلی (genuine) خودروهای وارداتی (تویوتا، هیوندای، کیا…) به صورت خام و بدون رنگ وارد می‌شوند و باید بعد از خرید سپر بر اساس کد رنگ قطعه مورد نظر رنگ آمیزی شود.